Zorg jij voor je oudere ouders? Ben je ouder van een kind dat extra zorgen nodig heeft of is je partner langdurig ziek? Misschien heb jij een zus of broer die zorg nodig heeft, of spring je in als vriend?

Als jij extra zorg draagt voor iemand uit je directe omgeving, en je bent geen vrijwilliger of zorgverlener, dan noemen we dat ‘mantelzorg’.

Mantelzorger word je meestal geleidelijk aan: een beetje hulp na een opname vloeit bijvoorbeeld over in langdurige mantelzorg. Opeens zegt men dat je een mantelzorger bent, terwijl je dit nergens officieel hebt aangegeven.

Vlaanderen telt meer dan 680.000 mantelzorgers. Eén of vijf Vlamingen draagt net als jij zorg voor een naaste, zodat deze zo lang mogelijk in zijn vertrouwde omgeving kan blijven of het verblijf in een woonzorgcentrum of andere zorginstantie zo aangenaam mogelijk verloopt.

Zorgen voor iemand is altijd specifiek en kan alle vormen aannemen: van hulp bij boodschappen doen en het huishouden, of persoonlijke verzorging tot het luisterend oor van iemand zijn. De tijd die je zorgt kan variëren van enkele uurtjes per week tot dagdagelijkse zorg de klok rond. Dé mantelzorger bestaat dus niet en iedereen doet dit op zijn eigen manier.

Heb je door ziekte, ongeval, ouderdom … nood aan extra diensten of hulp? De Zorglijn is de toegangspoort voor al je zorgvragen. Er is een nauwe samenwerking met de dienst Maatschappelijk Werk en afhankelijk van de zorgsituatie helpt de zorglijnmedewerker je verder of verwijst hij je door voor een persoonlijk contact met de maatschappelijk werker van jouw woonplaats. De zorglijnmedewerker organiseert, in samenwerking met de thuiszorgpartners, thuishulp op maat. In dringende thuiszorgsituaties wordt hulp op maat aangeboden binnen de 48 uur. En als het thuis even moeilijk is, is kortverblijf, dagopvang of herstelverblijf mogelijk.

De zorglijnmedewerker geeft info en advies over de sociale tegemoetkomingen, vrijstellingen en verminderingen, financiële voordelen, het ontlenen of aankopen van hulpmiddelen, het organiseren van tijdelijke oppas, enz …

De Zorglijn – www.cm.be/thuiszorg

• Zorglijn Provincie Limburg – 011 280 281 –zorglijn.limburg@cm.be
• Zorglijn Provincie Antwerpen -03 221 95 95 –Zorglijn.ant@cm.be
• Zorglijn Provincie Oost-Vlaanderen – 078 152 152 –Zorglijn.oostvlaanderen@cm.be
• Zorglijn Provincie Vlaams-Brabant (Brussel) – 078 15 34 00 –Zorglijn.vlaamsbrabant@cm.be
• Zorglijn Provincie West-Vlaanderen :050 20 76 76 – Zorglijn.westvlaanderen@cm.be

Mantelzorg kan ook zwaar zijn. De balans tussen je draagkracht en draaglast in evenwicht houden is geen overbodige luxe om het vol te houden. Blijft de balans te lang hangen op de draaglastzijde, dan krijg je een probleem. Denken dat jouw draagkracht onbeperkt is, omdat er heel veel liefde aan de basis ligt, is een nobele gedachte. Maar ze is wel iets te overmoedig.

Als je balans te lang naar één kant doorslaat loert er gevaar op overbelasting. Iedereen heeft zijn grenzen en die liggen voor iedereen anders. Net omdat die grens voor iedereen anders ligt, is het belangrijk om je eigen weegschaal goed te leren hanteren. Het vraagt een beetje zelfkennis en een dosis alerte zelfobservatie. Zodra je hierin bedreven bent, weet je precies wanneer je persoonlijke balans uit evenwicht dreigt te raken.

Ook dat is voor iedereen anders. Als mantelzorger moet je met veel zaken rekening houden: zorgen voor je geliefde, samenwerken met hulpverleners, de zorg organiseren, zorg combineren met je werk en je eigen gezin, … En dan is het belangrijk om niet in de val te trappen om jezelf te vergeten. Hou rekening met je eigen draagkracht en draaglast, luister naar je lichaam, maak ook eens tijd voor jezelf of zoek sociaal contact.

Bij Samana vind je ook infosessies en cursussen die je helpen om goed voor jezelf te zorgen: klik hier

Of zoek contact met lotgenoten: klik hier

‘Respijtzorg’ zijn initiatieven die tijdelijk de zorg van je overnemen: gezinszorg, een oppas, dagopvang, kortverblijf. Je kan terecht bij De Zorglijn en de dienst maatschappelijk werk van je ziekenfonds voor advies en informatie.

Even ontspannen en samen op vakantie? Samana organiseert vakanties voor mantelzorgers en de persoon voor wie je zorgt. Ontdek ze hier

Bekijk als je in een zorgsituatie terechtkomt zeker de tegemoetkomingen waar je een beroep op kan doen. Je kan hiervoor zeker ook terecht bij De Zorglijn.

• Lees meer over Tegemoetkomingen voor zorgbehoevende personen
• Lees meer over Tegemoetkomingen als mantelzorger

Vanaf 1 september 2020 kan je als mantelzorger een officiële erkenning aanvragen. Deze erkenning bestaat eigenlijk uit twee types erkenningsattesten:

• Een algemeen erkenningsattest
• De erkenning met sociaal voordeel: aanvraag mantelzorgverlofJe vindt alle voorwaarden en hoe je moet aanvragen hier.

Mantelzorg verlenen aan iemand uit je nabije omgeving vergt heel wat van je. Ook je tijdsbesteding komt onder druk te staan. De combinatie van je professioneel leven en mantelzorg verlenen is vaak niet eenvoudig, maar er bestaan (verlof)mogelijkheden om mantelzorg en werk te combineren. Je vindt een overzicht hier.

Er zijn in Vlaanderen duizenden jonge mantelzorgers: kinderen en jongeren (tot 24 jaar) die leven in een thuissituatie waarin ze mee zorg dragen voor iemand anders: een broer of zus met een handicap, een ouder met een psychische kwetsbaarheid of chronische ziekte, een oma of opa die thuis inwoont. Je vindt meer informatie hier.

23 juni is elk jaar de dag waarop we aandacht vragen voor de inzet en het engagement van alle mantelzorgers. Een dag van waardering voor iedereen die zorg opneemt.