Wegwijs

Tegemoetkoming aan personen met een handicap: hogere vrijstelling op inkomen uit arbeid

Sinds 1 januari 2021 zorgt de schrapping van de zogenaamde ‘prijs van de liefde’ er voor dat het inkomen van de partner buiten schot blijft. Door deze schrapping kregen sommige personen met een handicap een hogere integratietegemoetkoming, of konden ze dit voor het eerst krijgen.

Tekst: Els Van Langenhoven - maart 2022

 
Vanaf 01/10/2021 wordt bij de berekening van de integratietegemoetkoming de ‘prijs van de arbeid ‘ aangepast. Dit is een deel van de inkomsten uit tewerkstelling van een persoon met een handicap dat niet vrijgesteld wordt. De toegelaten inkomsten uit tewerkstelling worden opgetrokken naar 63.000 euro per jaar, m.a.w. moeten deze inkomsten hoger liggen dan 63.000 euro vooraleer ze een weerslag hebben op de berekening van het integratietegemoetkoming. De inkomsten die dit bedrag overschrijden worden integraal in mindering gebracht van de integratietegemoetkoming. Voor deze wetswijziging lag de grens van de ‘prijs van de arbeid’ op 24.300 euro en werd 50% van de overblijvende inkomsten van je integratietegemoetkoming afgetrokken.

Deze wetswijziging voorziet ook een licht andere benadering van de vrijgestelde bedragen en een lichte verhoging van de vrijstelling van vervangingsinkomen.
Deze maatregel is net gepubliceerd, maar gaat in met terugwerkende kracht tot voorgenoemde datum voor wie tijdig een aanvraag indient voor 30/06/2022. Niet iedereen moet een aanvraag indienen (zie verder).

"Bij de berekening van de integratietegemoetkoming wordt de ‘prijs van de arbeid ‘ aangepast."

Wat is een integratietegemoetkoming (IT)?
Een integratietegemoetkoming is bedoeld als compensatie voor de extra kosten die je als persoon met een handicap moet maken om kunnen deel te nemen aan het maatschappelijk leven (bv. je moet beroep doen op derden voor je verplaatsingen, of je hebt meer nood aan hulp bij je huishoudelijke taken).

Voor wie?
De hogere vrijstelling op de eigen inkomsten is enkel van toepassing op de berekening van de integratietegemoetkoming. Deze wijziging heeft mogelijks een invloed op wie nu reeds een integratietegemoetkoming ontvangt en voor wie nu nog geen recht heeft op een integratietegemoetkoming omwille van te hoge arbeidsinkomsten.

Vanaf wanneer?
De ingangsdatum van deze aanpassing kan retroactief worden toegepast vanaf 01/10/2021 wanneer je reeds een integratietegemoetkoming ontvangt. Geniet je nog geen integratietegemoetkoming (of beschik je enkel over een medische erkenning)? Ook dan kan je aanvraag retroactief ingaan op voorwaarde dat je de aanvraag indient in de 3 maanden na de publicatie van het KB, nl. vanaf 11/03/2022 t.e.m. 30/06/2022.

Welke dossiers worden ambtshalve herzien?
De huidige lopende dossiers, waarbij er nu wordt rekening gehouden met arbeids- en/of vervangingsinkomen, zullen ambtshalve worden herzien door de FOD SZ – Directie Generaal Personen met een Handicap. De DGPMH zal dit gefaseerd aanpakken omwille van het grote aantal dossiers.

Wat betekent dit nu concreet?
Jan en Leen zijn gehuwd. Leen is sinds jonge leeftijd erkend als persoon met een handicap. Zij heeft een erkenning van 12 punten op de schaal van zelfredzaamheid. Met deze erkenning valt Leen onder categorie 3 voor de integratietegemoetkoming. Zij werkt 4/5e en heeft een bruto-belastbaar inkomen van 38.000 euro. Jan beschikt over een volwaardig bruto belastbaar inkomen van 67.000 euro.
Sinds de schrapping van de ‘prijs van de liefde’ kreeg Leen voor het eerste een integratietegemoetkoming van 250,08 euro/jaar. Door deze nieuwe wetswijziging wordt er geen rekening meer gehouden met haar inkomsten:
• Voor de wetswijziging: er werd rekening gehouden met inkomsten uit arbeid boven de 24.300 euro, wat neerkomt op 13.700 euro voor Leen;
• Na de wetswijziging: aangezien Leen haar inkomsten uit arbeid onder de 63.000 liggen, worden haar volledige inkomsten uit arbeid vrijgesteld.
Door deze wetswijziging krijgt zij voor het eerst recht op een volledige integratietegemoetkoming, nl. 7.099,78 euro /jaar of 591,65 euro per maand.

Jan
Jan is alleenstaande. Hij geniet een ziekte-uitkering en werkt deeltijds met goedkeuring van de adviserend arts van het ziekenfonds. Hij kreeg in het verleden een medische erkenning van 11 punten, waarmee onder categorie 2 voor de Integratietegemoetkoming valt. Hij heeft een bruto belastbaar arbeidsinkomen van 30.000 euro en een ziekte-uitkering van 7.199 euro. Door de wetswijzing komt Jan in aanmerking voor een maandelijkse integratietegemoetkoming van 87,10 euro (1.045,24 euro/jaar).

 
Wat moet je doen?
Geniet je reeds een (gedeeltelijke) integratietegemoetkoming, dan hoef je niets te ondernemen. De DGHAN zal automatisch een herziening opstarten. Houdt er rekening mee dat deze automatische herziening even kan duren, gezien de vele dossiers die herzien worden. Ook wanneer je aanvraag nog lopende is, hoef je niets te ondernemen. Je dossier wordt herzien met terugwerkende kracht vanaf 01/10/2022. Het financiële voordeel van deze wijziging zal dus niet afhangen van het moment waarop je dossier herzien wordt.
Heb je een aanvraag ingediend tussen 01/09/2021 en 11/03/2022, maar ontving je een negatieve beslissing i.v.m. met het recht op een integratietegemoetkoming? Ook dan zal je dossier ambtshalve terug worden onderzocht.
Heb je enkel een medische erkenning of ontving je een negatieve beslissing vóór 01/09/2021, dan dien je zelf een administratieve herziening op te starten via MyHandicap. Als je dit doet vóór 30/06/2022, zal je aanvraag retroactief beslist worden vanaf 01/10/2021.

En wat als je een vervangingsinkomen geniet?
Vervangingsinkomens zoals pensioen, werkloosheid, ziekte-uitkering, … blijven wel nog ‘negatieve’ invloed hebben bij de berekening van de IT. Want daar waar de inkomsten uit arbeid een hoge vrijstelling genieten, ligt dit bij een vervangingsinkomen op 3.780 euro.
Was je aan de slag met een handicap, maar val je langdurig ziek? Dan is de kans groot dat je je integratietegemoetkoming verliest. Dit wijzigt niet.
Dus net wanneer je je inkomsten nodig hebt, kunnen ze een zware duik naar beneden doen. Hopelijk volgt hier ook op (lange) termijn de nodige wetsaanpassing.

Meer informatie nodig?
Contacteer de Zorglijn
FOD SZ – Directie-generaal Personen met een handicap