Nieuw: de erkenning als mantelzorger met of zonder sociaal recht
Veel mensen zorgen voor een zieke partner, een kind met een beperking, een hulpbehoevend familielid of een bejaarde buur. Sinds 1 september kunnen zij bij hun ziekenfonds een erkenning als mantelzorger aanvragen. Het ziekenfonds kan twee verschillende attesten afleveren. Je krijgt een erkenning als mantelzorger of als mantelzorger met sociaal recht. Voor de beide erkenningen gelden andere voorwaarden. Zowel de mantelzorger als de persoon voor wie hij zorgt, moeten aan welomschreven criteria voldoen. Meerderjarigen en minderjarigen kunnen voor de beide erkenningen in aanmerking komen.
Erkenning als mantelzorger
Je wordt als mantelzorger erkend indien je een vertrouwensrelatie of een nauwe band hebt met de persoon voor wie je zorgt. Je verblijft bestendig in België en bent ingeschreven in het bevolkings- of vreemdelingenregister. De persoon voor wie je zorgt, krijgt naast jouw hulp als mantelzorger ook ondersteuning van minstens één professionele zorgverlener.
Erkenning als mantelzorger met sociaal recht
Voor een erkenning als mantelzorger met sociaal recht zijn de voorwaarden strenger. Naast de criteria die gelden voor een erkenning als mantelzorger moet je minstens 50 uur per maand of 600 uur per jaar hulp bieden. De tijd die je aan opleiding als mantelzorger besteedt, zit daarin vervat. En de persoon voor wie je zorgt, moet beantwoorden aan een van de omschreven voorwaarden van zorgbehoefte. Dat is ofwel
- een score van minstens twaalf punten hebben voor de graad van zelfredzaamheid in het kader van het onderzoek medische voorwaarden voor personen met een handicap.
- met een score van minstens twaalf punten recht hebben op de inkomensvervangende tegemoetkoming, de integratietegemoetkoming, de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden of het zorgbudget voor ouderen met een zorgnood.
- recht hebben op de uitkering Hulp van derden.
- als ambtenaar recht hebben op een medisch pensioen en een uitkering Hulp van derden met minstens 12 punten
- een score van 35 punten op de BEL-schaal hebben in het kader van het zorgbudget zwaar zorgbehoevenden.
- volgens de KATZ-schaal recht hebben op het B- of C-forfait.
- voldoen aan één van de medische criteria voor het zorgforfait voor chronisch zieken.
- voldoen aan de medische voorwaarden die recht geven op bijkomende kinderbijslag voor kinderen met een handicap of ernstige ziekte (Vlaanderen: erkenning zorgtoeslag voor kinderen met een specifieke ondersteuningsbehoefte)
- recht hebben op verhoogde kinderbijslag. (oude verworven rechten)
Erkenning aanvragen bij het ziekenfonds
De beide erkenningen vraag je aan bij het ziekenfonds van de mantelzorger. Je vult daarvoor het formulier Verklaring op erewoord voor erkenning mantelzorger in. Jij en de persoon voor wie je zorgt, moeten het document ondertekenen. Bezorg het binnen de dertig dagen na ondertekening aan je ziekenfonds. Als het ziekenfonds je aanvraag aanvaardt, dan ben je erkend als mantelzorger vanaf de datum van de ondertekening van de verklaring op erewoord. Je ontvangt een attest. Het attest met erkenning als mantelzorger met sociaal recht, is één jaar geldig. De erkenning kan eerder stopgezet worden als de voorwaarden niet meer voldaan zijn. Het ziekenfonds erkent in eenzelfde periode tot drie mantelzorgers met sociaal recht voor een zorgbehoevende persoon. De aanvraagdatum bepaalt wie tegelijkertijd kan erkend worden.
Mantelzorgverlof
Kreeg je van het ziekenfonds een erkenning als mantelzorger met sociaal recht, dan kun je mantelzorgverlof aanvragen. Dat is niet het geval met de erkenning als mantelzorger alleen. Het mantelzorgverlof kan voltijds opgenomen worden. Dat is in een eerste fase beperkt tot één maand per zorgbehoevende persoon. Je kunt ook de helft of 1/5 minder werken. Dat kan maximaal twee maanden per zorgbehoevende persoon. Ben je mantelzorger terwijl je een ziekte- of moederschapsuitkering? Vraag daarvoor toestemming aan de adviserend arts van je ziekenfonds. Hij stelt vast of je gezondheidstoestand verenigbaar is met de rol als mantelzorger.
Mantelzorgverlof aanvragen bij werkgever
Het mantelzorgverlof vraag je aan bij je werkgever. Zowel werknemers als ambtenaren kunnen dat doen. Vraag het mantelzorgverlof schriftelijk of met een aangetekend schrijven aan, minstens zeven dagen vooraf. Neem ook contact op met de RVA voor de onderbrekingsuitkering, Het mantelzorgverlof wordt toegevoegd aan de bestaande thematische verloven (o.a. palliatief verlof, verlof medische bijstand,…) en zal op dezelfde manier vergoed worden als het verlof om medische bijstand. Als je bijvoorbeeld het werk volledig onderbreekt, krijg je een vergoeding van 765,33 euro netto voor een maand mantelzorgverlof. Voor alleenstaanden met kinderen gelden andere bedragen.
Voor meer info kan je terecht bij je CM-kantoor of de Zorglijn:
- Antwerpen: 03 221 95 95
- Limburg: 011 280 281
- Oost-Vlaanderen: 078 152 152
- Vlaams-Brabant & Brussel: 078 15 34 00
- West-Vlaanderen: 050 20 76 76